اگر به دنیای امنیت سایبری و تست نفوذ علاقهمندید، حتماً نام کالی لینوکس (Kali Linux) را شنیدهاید؛ توزیعی که هکرهای اخلاقمدار و متخصصان امنیت در سراسر جهان برای کشف نقاط ضعف سیستمها به آن اعتماد دارند. نصب صحیح و اصولی کالی لینوکس، کلید استفاده کامل از ابزارهای قدرتمند آن و تجربهای بینظیر در امنیت دیجیتال است.
در این راهنمای آموزش نصب کالی لینوکس، با آخرین نسخه پایدار کالی لینوکس ورژن 2025.1C (تا تاریخ 24 می 2025) آشنا میشوید و تمامی مراحل نصب کالی لینوکس از آمادهسازی رسانه نصبی تا پیکربندی نهایی سیستم عامل را با رویکردی دقیق آموزش میبینید. اگر میخواهید بدون دردسر و با اطمینان کامل، کالی لینوکس را روی سیستم خود نصب کنید و از تمام امکانات بینظیر آن بهرهمند شوید، با لینوکس لرنینگ همراه باشید تا به دنیای امنیت پیشرفته قدم بگذارید!
پیشنیازهای ضروری قبل از شروع نصب کالی لینوکس
قبل از اینکه به سراغ نصب کالی لینوکس بروید، باید مطمئن شوید که سیستم شما آماده و شرایط لازم را دارد. در ادامه، مهمترین پیشنیازهای سختافزاری و نرمافزاری که برای نصب کالی لینوکس لازم است را بررسی میکنیم.
1. حداقل سیستم مورد نیاز برای نصب کالی لینوکس
پیش از دانلود و نصب کالی لینوکس، مطمئن شوید سیستم شما حداقل پیشنیازهای نصب با مشخصات زیر را دارد:
مولفه | حداقل مورد نیاز | میزان پیشنهادی برای کارایی بهتر |
پردازنده (CPU) | 1 گیگاهرتز | 2 گیگاهرتز یا بالاتر |
رم (RAM) | 2 گیگابایت | 4 گیگابایت یا بیشتر |
فضای هارد دیسک | 20 گیگابایت | 50 گیگابایت یا بیشتر |
کارت گرافیک | سازگار با VGA | کارت گرافیک مجزا |
پس در پاسخ به این پرسش که “حداقل سیستم مورد نیاز برای نصب کالی لینوکس چیست؟” باید گفت حداقل 2 گیگابایت رم، 20 گیگابایت فضای خالی و پردازنده 1 گیگاهرتز حداقل سیستم مورد نیاز برای نصب کالی لینوکس است.
مطلب مفید: نصب لینوکس
2. دانلود فایل ISO رسمی کالی لینوکس
برای دانلود فایل ISO رسمی کالی لینوکس، بهترین و مطمئنترین منبع، سایت رسمی آن به آدرس kali.org است. در این صفحه، نسخههای مختلف کالی لینوکس به همراه توضیحات کامل و لینکهای دانلود ارائه شدهاند تا متناسب با نیاز خود بتوانید بهترین نسخه را انتخاب کنید.
کالی لینوکس چند نسخه اصلی برای دانلود دارد که هر کدام کاربرد و ویژگیهای خاص خود را دارند:
- Installer: این نسخه برای نصب کامل کالی لینوکس روی هارد دیسک مناسب است و بیشتر کاربران حرفهای و کسانی که میخواهند سیستم عامل را به صورت دائمی روی دستگاه خود داشته باشند، این نسخه را انتخاب میکنند. نصب با این نسخه به صورت گرافیکی و یا متنی انجام میشود و امکان پارتیشنبندی هارد و تنظیمات پیشرفته را فراهم میآورد.
- Live: نسخه لایو به شما اجازه میدهد بدون نیاز به نصب، کالی لینوکس را مستقیماً از روی فلش USB یا DVD اجرا کنید. این روش برای تست سریع، آموزش و عیبیابی بسیار مناسب است و حتی میتوانید از قابلیت حافظه پایدار (Persistent Storage) استفاده کنید تا تنظیمات و فایلهای خود را حفظ کنید.
- NetInstaller: این نسخه حجم کمتری دارد و در طول نصب، فایلهای مورد نیاز را به صورت آنلاین دانلود میکند. این روش برای کاربرانی که اینترنت پرسرعت و پایدار دارند مناسب است و به شما این امکان را میدهد نسخهای بهروز و سبکتر از کالی لینوکس را نصب کنید.
همچنین، برای اطمینان از سالم بودن فایل ISO Imageدانلود شده، توصیه میشود پس از دانلود، مقدار checksum (مانند SHA256) فایل را با مقدار ارائه شده در سایت رسمی مقایسه کنید. این کار از بروز مشکلات ناشی از فایل ناقص یا مخرب جلوگیری میکند. برای این کار، پس از دانلود فایل، با استفاده از دستور زیر در ترمینال، صحت فایل را بررسی کنید:
bash
sha256sum kali-linux-2024.1-installer-amd64.iso
مقدار خروجی باید با مقدار ارائهشده در سایت رسمی مطابقت داشته باشد.
در نهایت، پس از دانلود فایل ISO، میتوانید آن را روی فلش USB با استفاده از نرمافزارهای ساخت فلش بوتیبل مانند Rufus یا Balena Etcher رایت کنید تا آماده نصب یا اجرای کالی لینوکس شوید.
این تنوع نسخهها و امکانات باعث شده کالی لینوکس به راحتی در محیطهای مختلف، از جمله نصب روی ماشین مجازی، دوال بوت کنار ویندوز، یا اجرای زنده از روی USB، قابل استفاده باشد و نیازهای گسترده کاربران را پوشش دهد.
3. آمادهسازی مدیا برای نصب (فلش یا DVD)
برای نصب کالی لینوکس از روی فلش USB یا DVD، ابتدا باید یک مدیای بوتیبل آماده کنید که سیستم بتواند از آن بوت شده و فرآیند نصب را آغاز کند. استفاده از فلش USB به دلیل سرعت بالاتر و سهولت حمل، محبوبترین روش است.
برای ساخت یک فلش بوتیبل قابل اطمینان، میتوانید از نرمافزارهای زیر استفاده کنید:
- Rufus (ویندوز): نرمافزاری سبک و سریع که به شما امکان میدهد فایل ISO کالی لینوکس را روی USB Drive رایت کنید.
- Balena Etcher (ویندوز، لینوکس، مک): نرمافزاری کاربرپسند و چندسکویی برای ساخت USB بوتیبل با چند کلیک ساده.
اما با این نرمافزارها چگونه یک فلش بوتیبل برای کالی لینوکس بسازیم؟ برای نصب کالی لینوکس با usb کافی است مراحل زیر را طی کنید:
- فرمت کردن USB Drive: ابتدا فلش USB خود را به کامپیوتر متصل کنید و با استفاده از ابزار مدیریت دیسک یا خود نرمافزار Rufus/Etcher آن را فرمت کنید. توصیه میشود از فرمت FAT32 یا NTFS استفاده کنید تا با اکثر سیستمها سازگار باشد.
- انتخاب فایل ISO کالی لینوکس: نرمافزار Rufus یا Etcher را باز کنید و فایل ISO رسمی کالی لینوکس که قبلاً دانلود کردهاید را انتخاب کنید.
- ساخت مدیای بوتیبل: در Rufus روی دکمه Start کلیک کنید و در Etcher گزینه Flash! را بزنید. منتظر بمانید تا فرآیند رایت کامل شود و فلش بوتیبل آماده استفاده شود.
نکات مهم
- مطمئن شوید فلش USB حداقل 8 گیگابایت فضای خالی داشته باشد.
- در زمان ساخت فلش بوتیبل، تمام اطلاعات فلش پاک خواهد شد؛ پس اگر داده مهمی دارید، ابتدا آن را ذخیره کنید.
- پس از ساخت فلش بوتیبل، در BIOS یا UEFI سیستم، ترتیب بوت را به گونهای تنظیم کنید که سیستم از روی USB بوت شود.
روش های نصب کالی لینوکس
بهترین روش برای نصب کالی لینوکس کدام است؟ اگر این سوال برای شما هم پیش آمده، باید بگوییم که نصب کالی لینوکس روشهای متنوعی دارد که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. انتخاب بهترین روش به نیازها، سطح تجربه و سختافزار شما بستگی دارد. در ادامه، روشهای رایج نصب کالی لینوکس را معرفی و مقایسه میکنیم تا بتوانید بهترین گزینه را برای خود انتخاب کنید.
1. نصب کالی لینوکس روی ماشین مجازی (Virtual Machine)
یکی از محبوبترین روشها، نصب کالی لینوکس روی ماشین مجازی (Virtual Machine) مانند VirtualBox و VMware Workstation است. این روش به شما امکان میدهد کالی را بدون تغییر در سیستم اصلی اجرا کنید و به راحتی بین سیستم عاملها جابجا شوید. از مهمترین مزایا و معایب این روش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
مزایا:
- امنیت بالا به دلیل جداسازی کامل از سیستم اصلی
- راحتی نصب و حذف بدون نگرانی از آسیب به سیستم
- مناسب برای تست و آموزش بدون نیاز به سختافزار اختصاصی
معایب:
- مصرف بیشتر منابع سختافزاری (رم و پردازنده)
- ممکن است برخی سختافزارها مانند کارت شبکه به درستی شناسایی نشوند.
اگر این سوال برایتان مطرح میشود که چگونه کالی لینوکس را روی ماشین مجازی نصب کنیم؟ پاسخ ساده است: پس از نصب VirtualBox یا VMware، فایل ISO کالی لینوکس را به عنوان دیسک مجازی به ماشین اضافه و مراحل نصب را مانند نصب عادی دنبال کنید.
2. نصب کالی لینوکس کنار ویندوز (Dual Boot)
نصب کالی لینوکس کنار ویندوز به شما این امکان را میدهد که هر دو سیستم عامل را روی یک کامپیوتر داشته باشید و هنگام روشن شدن سیستم، بین ویندوز و کالی لینوکس انتخاب کنید. این روش برای کسانی که میخواهند از تمام قدرت سختافزار بهره ببرند و به صورت مستقل از هر دو سیستم عامل استفاده کنند، بسیار مناسب است. نصب کالی لینوکس دوال بوت مزایا و معایب خاص خود را دارد که عبارتند از:
مزایا:
- استفاده استفاده از تمام قدرت سختافزار
- امکان انتخاب سیستم عامل در زمان بوت
- تجربه کاربری واقعی و بدون محدودیت ماشین مجازی
معایب:
- پیچیدگی در پارتیشنبندی
- مشکلات بوتلودر (GRUB)
- ناسازگاری سختافزاری
- نیاز به دانش فنی
- خطر قفل شدن پارتیشنها
در اینجا دو سوال مهم مطرح میشود:
- مراحل نصب کالی لینوکس کنار ویندوز چیست؟
ابتدا باید فضای خالی و بدون پارتیشن کافی روی هارد ایجاد کنید، سپس با استفاده از فلش بوتیبل کالی لینوکس را نصب و هنگام نصب گزینه دوال بوت را انتخاب کنید. در نهایت بوتلودر GRUB به شما امکان انتخاب سیستم عامل را میدهد.
- آیا میتوان کالی لینوکس را بدون پاک کردن ویندوز نصب کرد؟
بله، با دقت در پارتیشنبندی و انتخاب گزینه نصب در کنار ویندوز 10/11 (Install alongside Windows 10/11) میتوانید هر دو سیستم عامل را به صورت ایمن روی یک دستگاه داشته باشید.
در نهایت، نصب کالی لینوکس کنار ویندوز مزایای زیادی دارد اما نیازمند دقت، دانش فنی و پشتیبانگیری از اطلاعات مهم است تا از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری شود. اگر آماده یادگیری و مدیریت این چالشها هستید، دوال بوت بهترین روش برای بهرهبرداری کامل از کالی لینوکس است.
3. نصب کالی لینوکس به عنوان سیستم عامل اصلی
این روش برای کاربران حرفهای و کسانی که میخواهند کل سیستم خود را به کالی لینوکس اختصاص دهند مناسب است. در این حالت، کالی به طور کامل جایگزین سیستم عامل قبلی میشود و تمام منابع سیستم در اختیار آن قرار میگیرد.
4. استفاده از محیط زنده کالی لینوکس (Live Environment)
اگر نمیخواهید کالی لینوکس را نصب کنید ولی میخواهید آن را تست کنید یا به صورت موقت استفاده نمایید، میتوانید از نسخه لایو استفاده کنید و اجرای کالی بدون نصب از روی USB/DVD را بهراحتی انجام دهید. این روش با بوت کردن کالی از روی فلش USB یا DVD اجرا میشود.
ویژگیها:
- اجرای کامل سیستم بدون نیاز به نصب روی هارد
- امکان استفاده از حافظه پایدار (Persistent Storage) برای ذخیره تنظیمات و فایلها
- مناسب برای تست سریع، عیبیابی و آموزش
راهنمای گام به گام نصب کالی لینوکس به صورت تصویری
در ادامه، راهنمای کامل تمامی مراحل نصب کالی لینوکس را از آمادهسازی رسانه نصبی تا پیکربندی نهایی سیستم عامل ارائه خواهیم کرد.
مرحله اول: بوت کردن سیستم از روی مدیا نصبی (فلش/DVD)
- ورود به تنظیمات BIOS/UEFI
برای آغاز فرآیند نصب، ابتدا باید تنظیمات بایوس برای بوت را انجام دهید و سیستم را از طریق رسانه نصبی (فلش USB یا DVD) بوت کنید. کلیدهای رایج برای ورود به منوی بوت شامل F2، Delete یا Escape هستند که با توجه به سازنده مادربرد متفاوت است. در سیستمهای مبتنی بر UEFI، ممکن است نیاز به غیرفعال کردن گزینه Secure Boot باشد تا امکان بارگذاری سیستم عاملهای متن باز فراهم شود.
- تغییر ترتیب بوت
در بخش Boot Order یا Boot Priority، رسانه نصبی را به عنوان اولین گزینه انتخاب کنید. در سیستمهای UEFI، نام دستگاه معمولاً با پیشوند :UEFI نمایش داده میشود که برای سازگاری بهتر توصیه میشود.
- ذخیره و خروج
پس از ذخیره تنظیمات (Save & Exit)، سیستم مجدداً راهاندازی و محیط نصب کالی لینوکس بارگذاری میشود.
مرحله دوم: شروع فرآیند نصب
- انتخاب زبان و تنظیمات منطقهای (Language and Region)
در اولین مرحله، زبان رابط نصب را انتخاب کنید. اگرچه پشتیبانی از فارسی وجود دارد، اما به دلیل مشکلات احتمالی در نمایش کاراکترها، استفاده از زبان انگلیسی توصیه میشود.
سپس کشور و تنظیمات منطقهای متناسب با موقعیت جغرافیایی خود را انتخاب کنید.
- پیکربندی صفحه کلید
نوع چیدمان صفحه کلید (Keyboard Layout) باید مطابق با سختافزار شما باشد. برای صفحهکلیدهای استاندارد فارسی، گزینه Persian یا Iran را انتخاب کنید، اما در صورت استفاده از صفحهکلید لاتین، گزینه US English کارایی بهتری دارد.
- انتخاب نوع نصب
کالی لینوکس دو گزینه اصلی ارائه میدهد:
- Graphical Install: رابط کاربری گرافیکی با قابلیتهای بصری پیشرفته.
- Text-based Install: مناسب برای سیستمهای قدیمی یا کاربران حرفهای که ترجیح میدهند از خط فرمان استفاده کنند.
مرحله سوم: پارتیشنبندی هارد دیسک
پارتیشنبندی هارد دیسک (Partitioning) یکی از مهمترین مراحل نصب کالی لینوکس است که باید با دقت کامل انجام شود تا از پاک شدن ناخواسته اطلاعات قبلی جلوگیری شود، بهخصوص در حالت دوال بوت با ویندوز. روشهای پارتیشنبندی در نصب کالی لینوکس 2 مدل است:
- پارتیشنبندی خودکار (Guided Partitioning)
این روش برای کاربران مبتدی و کسانی که نمیخواهند وارد جزئیات شوند مناسب است. در این حالت، نصبکننده کالی لینوکس فضای خالی موجود روی هارد را شناسایی و به صورت خودکار پارتیشنهای لازم را ایجاد میکند. گزینههای این روش پارتیشنبندی عبارتند از:
- گزینه “Use entire disk”: تمام فضای هارد پاک شده و پارتیشنبندی جدید انجام میشود (مناسب سیستمهای تکبوت).
- گزینه “Use largest free space”: فقط فضای خالی باقیمانده روی هارد استفاده میشود و پارتیشنهای قبلی (مثلاً ویندوز) حفظ میشوند (مناسب دوال بوت).
نکته مهم: در حالت دوال بوت، حتماً باید فضای خالی از قبل روی هارد ایجاد شده باشد و پارتیشن ویندوز حذف نشود تا از پاک شدن اطلاعات جلوگیری شود.
- پارتیشنبندی دستی (Manual Partitioning)
این روش برای کاربران حرفهای و کسانی که میخواهند کنترل کامل روی ساختار پارتیشنها داشته باشند کاربرد دارد. در این حالت، کاربر میتواند اندازه، نوع و محل هر پارتیشن را مشخص کند.
مراحل پارتیشنبندی دستی:
- انتخاب یک پارتیشن خالی یا ایجاد فضای آزاد (Free space)
- ایجاد پارتیشنهای مورد نیاز مانند:
- (root) / : حداقل 20 گیگابایت، فرمت ext4
- Swap: فضای معادل 1.5 تا 2 برابر RAM برای حافظه مجازی
- home/ : برای ذخیره فایلهای کاربری، فضای باقیمانده
- تعیین نوع پارتیشن ( Primaryیا Logical) و محل قرارگیری (ابتدای دیسک یا انتها)
- تنظیم نقطه اتصال (mount point) برای هر پارتیشن
نکات کلیدی برای پارتیشنبندی ایمن در دوال بوت
- حتماً قبل از شروع نصب، از دادههای مهم بکاپ تهیه کنید.
- پارتیشن ویندوز را شناسایی کنید و آن را تغییر ندهید. معمولاً پارتیشن ویندوز با فرمت NTFS است.
- فضای خالی کافی برای نصب کالی لینوکس ایجاد کنید (حداقل 20 گیگابایت).
- در صورت استفاده از UEFI، مطمئن شوید پارتیشن EFI (ESP) موجود و به درستی تنظیم شده است.
- پس از ایجاد پارتیشنها، گزینه “Done” را انتخاب و تغییرات را تایید کنید.
مرحله چهارم: تنظیمات کاربر و شبکه
برای تنظیمات این بخش، باید ابتدا حساب کاربری ایجاد کنید.
- نام کاربری: از حروف لاتین و اعداد استفاده کنید (مثلاً Kali_user1)
- رمز عبور: ترکیبی از حروف بزرگ/کوچک، اعداد و نمادها با حداقل 12 کاراکتر
سپس باید، تنظیمات شبکه را در صورت نیاز انجام دهید. سیستم به طور خودکار سعی میکند از طریق DHCP آدرس IP دریافت کند. در صورت نیاز به تنظیمات دستی:
- نام هاست (Hostname) را وارد کنید (مثال: kali-secure).
- نام دامنه (Domain name) را در صورت وجود شبکه محلی مشخص کنید.
- برای کارتهای شبکه بیسیم، SSID و کلید امنیتی را وارد کنید.
مرحله پنجم: انتخاب نرمافزارها و محیط دسکتاپ
در مرحله انتخاب نرمافزارها و محیط دسکتاپ هنگام نصب کالی لینوکس، شما میتوانید بر اساس نیاز و منابع سختافزاری سیستم خود، محیط کاری و ابزارهای مورد نظر را انتخاب کنید. این بخش اهمیت زیادی دارد چون محیط دسکتاپ و نرمافزارهای نصب شده، تجربه کاربری و کارایی سیستم را به طور مستقیم تحت تأثیر قرار میدهند.
کالی لینوکس چند محیط دسکتاپ محبوب و متنوع را ارائه میدهد که هر کدام ویژگیها و مزایای خاص خود را دارند:
- Xfce: محیطی سبک و کمحجم که برای سیستمهای با منابع سختافزاری محدود یا قدیمی بسیار مناسب است.Xfce مصرف حافظه و CPU پایینی دارد و تجربهای سریع و روان فراهم میکند. به همین دلیل، این محیط دسکتاپ به عنوان گزینه پیشنهادی برای اکثر کاربران کالی لینوکس شناخته میشود.
- GNOME: محیطی مدرن و زیبا با امکانات پیشرفته و رابط کاربری گرافیکی جذاب است. GNOME برای کاربرانی که به دنبال ظاهری حرفهای و قابلیتهای چندوظیفگی هستند مناسب است، اما نسبت به Xfce منابع بیشتری مصرف میکند. نسخه معمولی کالی لینوکس به طور پیشفرض از GNOME استفاده میکند.
- KDE Plasma: یکی از قابل تنظیمترین محیطهای دسکتاپ است که امکانات گستردهای برای شخصیسازی ظاهر و عملکرد سیستم ارائه میدهد.KDE برای کاربرانی که میخواهند کنترل کامل بر محیط کاری خود داشته باشند و از جلوههای گرافیکی پیشرفته بهره ببرند، گزینه مناسبی است. این محیط نسبت به Xfce و GNOME مصرف منابع بالاتری دارد.
انتخاب نرمافزارها و ابزارهای امنیتی
کالی لینوکس به صورت پیشفرض شامل مجموعهای گسترده از ابزارهای تست نفوذ و امنیت است که برای متخصصان امنیت و هکرهای اخلاقمدار طراحی شدهاند. در هنگام نصب، میتوانید انتخاب کنید که این ابزارها به صورت پیشفرض نصب شوند یا خیر.
- ابزارهای پیشفرض: شامل نرمافزارهایی مانند Metasploit, Nmap, Wireshark و سایر ابزارهای امنیتی مهم است که برای انجام تستهای نفوذ و بررسی آسیبپذیریها کاربرد دارند.
- نصب سفارشی: اگر میخواهید نصب سبکتر یا سفارشیتری داشته باشید، میتوانید فقط ابزارهای مورد نیاز خود را انتخاب کنید تا فضای دیسک کمتر مصرف شود و سیستم سریعتر باشد.
مرحله ششم: نصب GRUB Bootloader (برای دوال بوت)
بوتلودر GRUB (Grand Unified Bootloader) نقش بسیار حیاتی در فرآیند راهاندازی سیستمهای لینوکسی دارد. این نرمافزار مسئول مدیریت و نمایش منوی بوت است که به کاربر اجازه میدهد بین چند سیستم عامل نصب شده روی یک دستگاه (مانند ویندوز و کالی لینوکس) انتخاب و سیستم عامل مورد نظر را بارگذاری کند.
نصب صحیح GRUBاز نظر موارد زیر اهمیت دارد:
- در سیستمهای دوال بوت، نصب صحیح GRUB تضمین میکند که پس از روشن کردن کامپیوتر، بتوانید به راحتی بین ویندوز و کالی لینوکس سوئیچ کنید.
- اگر GRUB نصب نشود یا به درستی پیکربندی نشود، ممکن است سیستم فقط یکی از سیستم عاملها را بوت کند یا حتی بوت نشود.
- GRUB به صورت پیشفرض در بخش MBR (Master Boot Record) یا در پارتیشن EFI در سیستمهای UEFI نصب میشود.
مراحل نصب GRUB در فرآیند نصب کالی لینوکس
- تأیید نصب GRUB
در مرحلهای که نصبکننده کالی لینوکس از شما میپرسد که آیا میخواهید GRUB را نصب کنید، گزینه Yes را انتخاب کنید تا بوتلودر نصب شود.
- انتخاب دیسک برای نصب GRUB
بهتر است دیسک اصلی سیستم خود را انتخاب کنید، که معمولاً dev/sda/ است. این کار باعث میشود GRUB در بخش MBR یا پارتیشن بوت EFI آن دیسک نصب شود و کنترل بوت سیستم را به دست گیرد.
- دقت کنید که این دیسک همان هاردی باشد که سیستم عاملها روی آن نصب شدهاند.
- اگر چند هارد دارید، انتخاب اشتباه ممکن است باعث شود سیستم بوت نشود یا به درستی GRUB کار نکند.
- پیکربندی خودکار GRUB
پس از نصب اولیه، GRUB به صورت خودکار سیستم عاملهای نصب شده را شناسایی میکند و منوی بوت را ایجاد میکند. این منو شامل گزینههایی برای بوت کالی لینوکس، ویندوز و سایر سیستم عاملها خواهد بود.
- پایان نصب و راهاندازی مجدد
پس از نصب GRUB و تکمیل مراحل نصب، سیستم را ریستارت کنید. در این مرحله، منوی GRUB باید ظاهر شود و امکان انتخاب سیستم عامل برای بوت را فراهم کند.
نکات تکمیلی و عیبیابی
- سیستمهای UEFI: در سیستمهای جدید با UEFI، بوتلودر GRUB در پارتیشن EFI نصب میشود. اطمینان حاصل کنید که پارتیشن EFI (ESP) به درستی فرمت شده و فعال است.
- دستور نصب دستی GRUB: اگر نیاز به نصب یا تعمیر دستی GRUB داشتید، میتوانید از دستورات زیر در محیط ترمینال استفاده کنید:
bash
sudo grub-install /dev/sda
sudo update-grub
این دستورات، GRUB را روی دیسک اصلی نصب و منوی بوت را بهروزرسانی میکنند.
- اگر پس از نصب، منوی GRUB ظاهر نشد و مستقیماً وارد ویندوز یا کالی لینوکس شد، ممکن است GRUB به درستی نصب نشده باشد یا ترتیب بوت در BIOS/UEFI اشتباه تنظیم شده باشد.
- در صورت بروز مشکل، استفاده از یک USB بوت لایو برای تعمیر GRUB با ابزارهای مانند boot-repair توصیه میشود.
مرحله هفتم: اتمام نصب و راهاندازی مجدد
پس از تکمیل مراحل، سیستم را ریستارت و رسانه نصبی (فلش یا DVD) را خارج کنید. مدت زمان نصب معمولاً بین 20 تا 45 دقیقه با توجه به سرعت دیسک و انتخاب بستههای نرمافزاری متغیر است.
در اولین راهاندازی:
- با حساب کاربری ایجاد شده وارد شوید.
- آخرین بهروزرسانیها را از طریق دستور sudo apt update && sudo apt full-upgrade اعمال کنید.
- پیکربندی شبکه را در صورت نیاز اصلاح کنید.
با دنبال کردن این راهنما، سیستم کالی لینوکس شما آماده انجام عملیات تست نفوذ و تحلیل امنیتی خواهد بود. توجه به جزئیات پارتیشنبندی و پیکربندی شبکه نقش کلیدی در عملکرد پایدار سیستم دارد.
اقدامات ضروری پس از نصب کالی لینوکس
پس از نصب کالی لینوکس، انجام برخی تنظیمات و اقدامات تکمیلی برای افزایش امنیت، بهبود کارایی و آمادهسازی محیط کاری اهمیت بالایی دارد. در ادامه، هر مرحله را بهصورت کامل بررسی میکنیم.
1. بهروزرسانی سیستم عامل و ابزارها
بلافاصله پس از نصب، باید سیستم عامل و تمامی ابزارهای امنیتی را به آخرین نسخه بهروزرسانی کنید تا از وجود آخرین قابلیتها و رفع آسیبپذیریها بهرهمند شوید. این کار به ویژه در کالی لینوکس اهمیت دارد، زیرا ابزارهای تست نفوذ و امنیت به سرعت بهروزرسانی میشوند و نسخههای قدیمی ممکن است دارای باگ یا نقص امنیتی باشند.
برای بهروزرسانی پس از نصب، دستور زیر را در ترمینال وارد کنید:
bash
sudo apt update && sudo apt upgrade -y
این دستور، فهرست بستههای نرمافزاری را بهروزرسانی میکند و سپس همه بستههای نصبشده را به آخرین نسخه ارتقا میدهد.
نکته: توصیه میشود این دستور را به طور منظم اجرا کنید تا سیستم همیشه بهروز و امن باقی بماند.
2. نصب ابزارهای اضافی مورد نیاز (اختیاری)
کالی لینوکس به طور پیشفرض مجموعهای از ابزارهای امنیتی و تست نفوذ را نصب میکند، اما ممکن است بر اساس نیازهای تخصصی، به ابزارهای بیشتری احتیاج داشته باشید. برای نصب ابزارهای کالی لینوکس پس از نصب سیستم عامل، میتوانید از مخازن رسمی کالی لینوکس استفاده یا بستههای دلخواه را بهصورت دستی نصب کنید.
دستور نصب ابزار از مخزن:
bash
sudo apt install <package-name>
مثال:
bash
sudo apt install nmap
sudo apt install wireshark
همچنین میتوانید متاپکیجهای کالی مانند kali-linux-top10 یا kali-linux-all را نصب کنید تا مجموعهای از ابزارهای پرکاربرد را یکجا دریافت کنید.
نکته: اگر ابزار مورد نظر شما در مخازن رسمی نیست، میتوانید فایل deb آن را دانلود و با دستور زیر نصب کنید:
bash
sudo dpkg -i package.deb
3. نصب درایورهای سختافزاری (در صورت نیاز)
در برخی سیستمها، بهویژه لپتاپها، ممکن است پس از نصب کالی لینوکس برخی سختافزارها مانند کارت گرافیک یا وایفای به درستی شناسایی نشوند یا عملکرد مطلوبی نداشته باشند. نصب درایورهای مناسب باعث بهبود کارایی و رفع مشکلات احتمالی ناشی از نصب نشدن درایورهای گرافیک کالی لینوکس میشود.
- درایور کارت گرافیک: برای کارتهای NVIDIA و AMD میتوانید از مخازن رسمی یا راهنمای سایت سازنده استفاده کنید. این کار را با دستور زیر انجام دهید:
bash
sudo apt install nvidia-driver
- درایور وایفای: اگر کارت شبکه وایرلس شناسایی نشده است، ابتدا مدل آن را با دستور lspci یا lsusb پیدا کنید و سپس درایور مناسب را نصب نمایید.
bash
sudo apt install firmware-iwlwifi
sudo modprobe -r iwlwifi && sudo modprobe iwlwifi
- درایورهای دیگر: برای سایر سختافزارها مانند بلوتوث یا کارت صدا نیز میتوانید از بستههای موجود در مخازن استفاده کنید.
نکته: برخی درایورها نیاز به فعالسازی مخزن non-free دارند یا باید به صورت دستی دانلود و نصب شوند.
4. تنظیمات اولیه و شخصیسازی
اما بعد از نصب کالی لینوکس چه کارهایی باید انجام داد؟ پس از نصب و بهروزرسانی، بهتر است محیط کاری خود را بر اساس نیاز شخصیسازی کنید تا تجربه کاربری بهتری داشته باشید. تنظیمات اولیه بعد از نصب کالی لینوکس شامل موارد زیر است:
- تنظیم رزولوشن صفحه نمایش: از بخش تنظیمات نمایشگر (Display) میتوانید رزولوشن مناسب را انتخاب کنید تا تصویر واضح و بدون مشکل باشد.
- تنظیم کیبورد و زبان: اگر از کیبورد فارسی یا طرحبندی خاصی استفاده میکنید، آن را از بخش تنظیمات Keyboard اضافه و فعال کنید.
- تغییر ظاهر محیط دسکتاپ: میتوانید تم، آیکونها، پسزمینه و سایر گزینههای ظاهری را مطابق سلیقه خود تنظیم کنید.
- ساخت کاربر جدید: برای امنیت بیشتر، توصیه میشود یک کاربر جدید بسازید و از کاربر root فقط در مواقع ضروری استفاده کنید. این کار را بهراحتی با دستور زیر انجام دهید.
bash
sudo adduser newusername
- تنظیم مخازن نرمافزاری: مطمئن شوید مخازن رسمی کالی لینوکس به درستی در فایل /etc/apt/sources.list قرار گرفتهاند تا هنگام نصب یا بهروزرسانی با خطا مواجه نشوید.
- فعالسازی فایروال: برای افزایش امنیت، فایروال UFW را با دستور زیر فعال کنید:
bash
sudo ufw enable
عیبیابی مشکلات رایج در نصب کالی لینوکس
اگر در زمان نصب با مشکل مواجه شدهاید و این سوال برایتان پیش آمده که “چرا کالی لینوکس نصب نمی شود؟”، در ادامه، به مشکلات رایج در نصب کالی لینوکس و راه حل آنها میپردازیم تا با رفع خطاهای نصب، به کالی لینوکس دسترسی داشته باشید.
1. مشکل شناسایی نشدن کارت شبکه یا وایفای
کلمات کلیدی معنایی: مشکل شناسایی نشدن وای فای پس از نصب کالی.
یکی از مشکلات رایج پس از نصب کالی لینوکس، مشکل شناسایی نشدن وای فای پس از نصب کالی یا کارت شبکه است که باعث میشود اتصال به اینترنت برقرار نشود. این مشکل معمولاً به دلیل نبود درایورهای مناسب یا عدم نصب firmware مربوط به کارت شبکه رخ میدهد. برای رفع این مشکل:
- ابتدا با دستور lspci یا lsusb مدل کارت شبکه خود را شناسایی کنید.
- سپس بستههای firmware مرتبط را نصب کنید، مثلاً برای کارتهای Atheros دستور زیر مفید است:
bash
sudo apt install firmware-atheros
- اگر مشکل ادامه داشت، بررسی کنید که آیا کارت شبکه در حالت غیرفعال (disabled) نیست و تنظیمات شبکه به درستی انجام شدهاند.
2. مشکل سیاه شدن صفحه یا رزولوشن پایین
کلمات کلیدی معنایی: مشکل سیاه شدن صفحه هنگام نصب کالی لینوکس, مشکل رزولوشن صفحه در کالی لینوکس.
بعضی کاربران هنگام نصب یا پس از نصب کالی لینوکس با صفحه سیاه یا رزولوشن غیرطبیعی مواجه میشوند. مشکل سیاه شدن صفحه هنگام نصب کالی لینوکس معمولاً به دلایل زیر رخ میدهد:
- ناسازگاری درایور کارت گرافیک، به خصوص در کارتهای NVIDIA یا AMD.
- استفاده از نسخه ISO نامناسب (مثلاً نسخه 64 بیتی روی سیستم 32 بیتی).
- تنظیمات نادرست در VirtualBox یا VMware (در نصب روی ماشین مجازی)
برای رفع مشکل رزولوشن صفحه در کالی لینوکس:
- در صفحه سیاه، کلیدهای Ctrl+Alt+F1 را فشار دهید تا به ترمینال متنی بروید.
- دستور زیر را اجرا کنید تا بستههای ناقص دوباره پیکربندی شوند:
bash
sudo dpkg –configure -a
- سپس با دستور startx به محیط گرافیکی بازگردید.
- در صورت نیاز، درایور اختصاصی کارت گرافیک را نصب کنید، مثلاً:
bash
sudo apt install nvidia-driver
3. خطای Detect and mount CD-ROM
کلمات کلیدی معنایی: خطای detect and mount cd-rom در نصب کالی.
خطای detect and mount cd-rom در نصب کالی معمولاً زمانی رخ میدهد که سیستم نتواند مدیای نصب (USB یا DVD) را به درستی شناسایی کند. دلایل رایج عبارتند از:
- خراب یا ناقص بودن فایل ISO
- مشکلات مربوط به پورت USB یا درایو DVD
- فرمت یا ساخت نادرست فلش بوتیبل
راهحلها:
- فایل ISO را مجدداً از سایت رسمی دانلود و checksum آن را بررسی کنید.
- از نرمافزارهای معتبر مانند Rufus یا Balena Etcher برای ساخت فلش بوتیبل استفاده کنید.
- پورت USB دیگری را امتحان کنید یا درایو DVD را بررسی نمایید.
4. مشکلات مربوط به GRUB یا بوت نشدن سیستم
کلمات کلیدی معنایی: مشکل بوت نشدن کالی لینوکس پس از نصب,.
پس از نصب کالی لینوکس در حالت دوال بوت، ممکن است سیستم به درستی بوت نشود یا وارد صفحه خطا شود. این مشکل معمولاً به دلیل نصب نادرست بوتلودر GRUB است. برای رفع مشکل grub در نصب دوال بوت کالی راهحلهای زیر را امتحان کنید.
- در هنگام نصب، حتماً گزینه نصب GRUB روی دیسک اصلی (معمولاً /dev/sda) را انتخاب کنید.
- اگر سیستم بوت نمیشود، با استفاده از یک Live USB کالی لینوکس را بوت کنید و دستور زیر را اجرا کنید تا GRUB بهروزرسانی شود:
bash
sudo update-grub
sudo grub-install /dev/sda
- بررسی کنید که Secure Boot در BIOS غیرفعال باشد.
5. گیر کردن فرآیند نصب در یک مرحله خاص
گاهی نصب کالی لینوکس در یک مرحله مشخص متوقف میشود یا به اصطلاح “گیر میکند”. گیر کردن نصب کالی لینوکس ممکن است به دلایل زیر باشد:
- ناقص یا خراب بودن فایل ISO
- کمبود منابع سختافزاری مانند رم یا فضای دیسک
- مشکلات مربوط به فلش USB یا DVD بوتیبل
راهحلها:
- فایل ISO را مجدداً دانلود و بررسی کنید.
- رم و فضای هارد دیسک کافی فراهم کنید (حداقل 2 گیگابایت رم و 20 گیگابایت فضای خالی).
- فلش USB یا DVD را با نرمافزارهای معتبر مجدداً بسازید.
6. سایر مشکلات رایج
- خطای “a start job is running for live-config”: معمولاً با صبر کردن یا ریبوت سیستم حل میشود.
- عدم اتصال به اینترنت در ماشین مجازی: تنظیمات شبکه ماشین مجازی را به حالت Bridged تغییر دهید.
- مشکل باز نشدن کالی لینوکس در ویندوز (WSL): ریست کردن محیط WSL و بررسی تنظیمات میتواند مشکل را رفع کند.
با شناخت این مشکلات رایج در نصب کالی لینوکس و اجرای راهکارهای فوق، میتوانید بسیاری از موانع نصب را به راحتی رفع کنید و تجربهای موفق از نصب و استفاده این سیستم عامل قدرتمند داشته باشید.
نتیجهگیری
با تکمیل موفقیتآمیز مراحل نصب و پیکربندی، اکنون سیستم کالی لینوکس شما بهطور کامل آماده انجام عملیات امنیتی و تست نفوذ است. نصب صحیح و رعایت جزئیات فنی، پایهای اساسی برای کاربردهای حرفهای این سیستم عامل محسوب میشود. کالی لینوکس نه تنها یک پلتفرم قدرتمند برای تحلیلگران امنیتی است، بلکه به عنوان یک محیط آموزشی جامع برای درک مفاهیم عمیق امنیت سایبری عمل میکند.
تجربیات، چالشها و سؤالات خود را درباره نصب و استفاده از کالی لینوکس در بخش نظرات به اشتراک بگذارید. اگر در هر مرحله با مشکلی مواجه شدید، جامعه فعال کاربران کالی و متخصصان ما آماده ارائه راهکار هستند.
سوالات متداول در مورد نصب کالی لینوکس
آیا نصب کالی لینوکس سخت است؟
نصب کالی لینوکس برای کاربرانی که با مفاهیم پایه لینوکس آشنا هستند، نسبتا ساده است، اما برای مبتدیان ممکن است برخی مراحل مانند پارتیشنبندی دستی یا تنظیم GRUB کمی چالشبرانگیز باشد.
بهترین محیط دسکتاپ برای کالی لینوکس چیست؟
Xfce به دلیل مصرف پایین منابع سرعت بالا، برای سیستمهای ضعیف یا قدیمی ایدهآل است. GNOME رابط کاربری مدرن و مناسب برای نمایش همزمان چند ابزار تست نفوذ است و KDE Plasma گزینهای با قابلیت شخصیسازی بالا برای کاربران حرفهای است.
آیا میتوانم کالی لینوکس را روی سیستمهای قدیمی نصب کنم؟
بله، به شرطی که حداقل پردازنده 64 بیتی با فرکانس 2GHz، رم 2GB (ترجیحاً 4GB) و فضای خالی 20GB داشته باشید. برای سیستمهای خیلی قدیمی، نسخه سبکتر Kali Linux Light یا محیط دسکتاپ Xfce مناسبتر است و حتی میتوانید بدون محیط گرافیکی نصب کنید.
آیا کالی لینوکس برای استفاده روزمره مناسب است؟
کالی لینوکس بهطور خاص برای تست نفوذ طراحی شده و به عنوان یک سیستم عامل عمومی توصیه نمیشود. عدم پشتیبانی از برخی درایورها، تمرکز بر ابزارهای امنیتی به جای نرمافزارهای کاربردی، و بهروزرسانیهای مکرر که ممکن است باعث ناپایداری سیستم شود، آن را برای مصارف عادی نامناسب میکند.
چگونه میتوانم پس از نصب، ابزارهای بیشتری اضافه کنم؟
از دستور sudo apt install <نام-ابزار> استفاده کنید. همچنین میتوانید متاپکیجهایی مانند kali-linux-large را برای دسترسی به مجموعه کامل ابزارهای امنیتی نصب کنید. برای ابزارهای خارج از مخازن رسمی، از اسکریپت kali-tools- <دسته> استفاده یا مستندات رسمی کالی را بررسی کنید.
نصب کالی لینوکس چقدر طول میکشد؟
معمولاً بین ۲۰ تا ۴۵ دقیقه با توجه به سرعت سیستم و نوع نصب.