لینوکس و ویندوز هر دو سیستم‌عامل‌های معروفی هستند که متخصصان حوزه‌های مختلف، استفاده از آنها را به دلایلی ترجیح می‌دهند. سیستم‌عامل، بخش پایه نرم‌افزاری یک سیستم است که بخش‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری آن را مدیریت می‌کند. زمانی که قرار است لینوکس یا ویندوز را برای سیستم کامپیوتری خود انتخاب کنیم، بسیار مهم است که درباره آنها اطلاعات کاملی داشته و بتوانیم ویژگی‌های هر یک را مقایسه کنیم. وردپرس یکی از محبوب‌ترین سیستم‌های مدیریت محتوای وب‌سایت است و از جمله مسائل مهم درباره آن، این است که هاست لینوکس یا ویندوز برای وردپرس مناسب‌تر است. در ادامه این مطلب از سری مطالب آموزش لینوکس، با بررسی جامع این دو سیستم‌عامل و مقایسه آنها، می‌بینیم که لینوکس یا ویندوز کدام یک برای شما بهتر است.
معرفی سیستم‌عامل لینوکس و ویندوز
انواع مختلفی از سیستم‌عامل‌ها برای نصب در کامپیوترها وجود دارد. در این میان، سیستم‌عامل ویندوز یکی از محبوب‌ترین و پرطرف‌دارترین سیستم‌های عامل است که بیش از 83% از بازار را به خود اختصاص داده است. پس از ویندوز، سیستم‌عامل‌های macOS و Linux به ترتیب رتبه‌های دوم و سوم را دارند. اما زمانی که به سرورها و ابررایانه‌ها می‌رسیم، لینوکس حرف اول را می‌زند. پس می‌بینید که انتخاب لینوکس یا ویندوز به نوع استفاده شما بستگی دارد.
برای یک مقایسه واضح‌تر از این که لینوکس بهتر است یا ویندوز بهتر است هر یک از آنها را به طور مجزا بررسی کنیم:
سیستم‌عامل ویندوز چیست؟
سیستم‌عامل ویندوز از سال 1985 توسط مایکروسافت معرفی و منتشر شده و اکنون، یکی از بزرگ‌ترین پایگاه کاربران را در تمام دنیا دارد. به‌روزرسانی‌های متعددی از این سیستم‌عامل معرفی شده است که هر یک از آنها رابط گرافیکی منحصر به خود را دارد.
این سیستم‌عامل در دو نسخه 32 و 64 بیت منتشر می‌شود. سیستم‌عامل ویندوز دو حالت کلی کاربر (User) و هسته (Kernel) دارد که حالت اول، برنامه‌های معمولی را اجرا کرده و حالت دوم، مسئول اجرای فرایندهای حیاتی سیستم است. برای درک بهتر انتخاب لینوکس یا ویندوز می‌توانید مزایا و معایب اساسی سیستم‌عامل ویندوز را در جدول زیر ببینید:
| سیستم‌عامل ویندوز | |
| مزایا | معایب |
| ساده و استفاده راحت برای افراد مبتدی ارائه رابط کاربری باکیفیت بالا تعدد برنامه‌های در دسترس پشتیبانی مناسب از برنامه‌های قدیمی پشتیبانی گسترده از سخت‌افزار و درایور‌ها | امکان کندشدن در طولانی‌مدت امکان بروز خطاها یا کاهش قابلیت اطمینان الزام به پرداخت هزینه برای نصب احتمال آسیب‌پذیری دارای گزینه جمع‌آوری داده‌ها (می‌توان آن را خاموش کرد) |
معماری سیستم‌عامل ویندوز
برای درک بهتر لینوکس یا ویندوز سعی کردیم تا معماری آنها را شرح دهیم. معماری سیستم‌عامل ویندوز از دولایه تشکیل شده است، شامل؛
• حالت کاربر (User)
• حالت هسته (Kernel)
سیستم‌عامل لینوکس چیست؟
لینوکس مجموعه‌ای از سیستم‌عامل‌های شبه یونیکس است که تحت هسته لینوکس ساخت شده‌اند. لینوکس جزو نرم‌افزارهای متن‌باز و رایگان است که از سال ۱۹۹۱ معرفی و عرضه شد. از سیستم‌عامل لینوکس بیشتر در سرورها استفاده می‌شود؛ اما نسخه‌های مختص دسکتاپ، موبایل، کنسول‌های بازی، دستگاه‌های کتاب‌خوان الکترونیکی و… نیز دارد.
این سیستم‌عامل در توزیع‌های گوناگونی عرضه می‌شود که از جمله محبوب‌ترین آنها می‌توان به دبیان، فدورا و اوبونتو اشاره کرد. البته برخی توزیع‌های تجاری لینوکس مانند RedHat Enterprise Linux و SUSE Linux Enterprise Server (SLES) نیز در دسترس هستند. لینوکس به دلیل متن‌باز بودن، اجازه تغییر یا تولید نسخه‌های مختلف از توزیع‌های متفاوت را به کاربران می‌دهد.
برای این که ببینیم لینوکس بهتر است یا ویندوز می‌توانید مزایا و معایب لینوکس را نیز در جدول زیر بررسی کنید:
| سیستم‌عامل لینوکس | |
| مزایا | معایب |
| رایگان سرعت بالاتر نسبت به ویندوز تنظیمات شخصی‌سازی امنیت بالا و بسیار قابل‌اطمینان ارائه سطوح بالایی از حریم خصوصی | کاربری سخت و نامناسب برای مبتدیان عدم ارائه برنامه‌های متعدد (برخلاف ویندوز) عدم پشتیبانی گسترده از سخت‌افزار یا درایور |
معماری سیستم‌عامل لینوکس
همان‌طور که در شکل می‌بینید، معماری سیستم‌عامل لینوکس نیز دارای دولایه شامل فضای کاربر و فضای کرنل یا هسته است. در این لایه‌ها، چهار جزء اصلی شامل سخت‌افزار، هسته، رابط تماس سیستم یا شل (Shell) و برنامه‌ها یا ابزارهای کاربردی کاربر وجود دارد. بخش سخت‌افزار شامل تمام دستگاه‌های جانبی مانند چاپگر، CPU، RAM و… است.
تفاوت بین لینوکس و ویندوز
حالا که با هر یک از این سیستم‌عامل‌ها آشنا شدیم، بهتر است به این که ببینیم لینوکس بهتر است یا ویندوز آنها را با هم مقایسه کنیم. از زمانی که استفاده از این دو سیستم‌عامل گسترش یافت، همواره این موضوع که لینوکس یا ویندوز بهتر است، موردبحث بوده است. برای یک مقایسه دقیق‌تر، می‌توانید جدول زیر را که این دو سیستم‌عامل را از جنبه‌های مختلفی با هم مقایسه می‌کند، بررسی کنید.
| – | لینوکس | ویندوز |
| توسعه‌دهنده | لینوس توروالدز (Linus Torvalds) | شرکت مایکروسافت (Microsoft Corporation) |
| مجوز | متن باز (Open-source) | منبع بسته (Closed-source) |
| هزینه | رایگان | پولی |
| نوع هسته (kernel) | یکپارچه | میکرو کرنل |
| بهره‌وری | کارآمدتر | کارایی کمتر |
| دایرکتوری مجزا | Forward slash | Back slash |
| امنیت | امنیت بالاتر | امنیت کمتر نسبت به لینوکس |
| قابلیت هک | بالا | کم |
| انواع حساب‌های کاربری | 1. Regular 2. Root 3. Service account | 1. Administrator 2. Standard 3. Child 4. Guest |
| کاربر اصلی (Super User) | کاربر روت (Root) | کاربر ادمین (Administrator) |
| قابلیت اطمینان | قابل‌اعتمادتر | کمتر از لینوکس قابل‌اعتماد است |
| بازی | کمتر مناسب است | ایده‌آل |
| به‌روزرسانی‌های سیستم | ساده و تحت کنترل کاربر | برای کاربران مبتدی دشوار است |
به‌طورکلی، نمی‌توان گفت که یک سیستم‌عامل از تمام جهات از یک سیستم‌عامل دیگر بهتر است. لینوکس یا ویندوز هرکدام منحصربه‌فرد بوده و خدمات متعددی متناسب با نیاز کاربران ارائه می‌دهند. در حالی که لینوکس سرعت و امنیت بیشتری دارد، سیستم‌عامل ویندوز ویژگی اساسی مانند سهولت استفاده را ارائه می‌دهد تا افراد مبتدی نیز به‌سادگی بتوانند از آن در کامپیوترهای شخصی استفاده کنند.
از لینوکس بیشتر برای اهداف سازمانی و به عنوان سیستم عامل سروهای امنیتی استفاده می‌شود، در حالی که کاربران تجاری یا گیمرها ویندوز را ترجیح می‌دهند. اگرچه دریافت لینوکس رایگان است، اما هزینه‌های دیگری همچون زیرساخت، پشتیبانی نرم‌افزار، هزینه مربوط به متخصصان فناوری اطلاعات و… دارد. بنابراین، نمی‌توان به طور قطع گفت که لینوکس کاملاً رایگان بوده و یا حتماً از ویندوز ارزان‌تر است.
مقایسه لینوکس و ویندوز از نظر امنیت
زمانی که این دو سیستم‌عامل را از نظر امنیت مقایسه می‌کنیم، می‌بینیم که لینوکس عملکرد شگفت‌انگیزی را از خود نشان می‌دهد. گرچه لینوکس یک سیستم‌عامل متن باز است، اما شکستن سدهای امنیتی آن بسیار دشوار بوده و در مقایسه با سایر سیستم‌عامل‌ها، بسیار امن است. سطح بالای امنیت در کنار تکنولوژی بالا، از دلایل اصلی محبوبیت لینوکس و استفاده گسترده آن است. ازاین‌رو، اگر می‌خواهید بدانید که از نظر امنیت لینوکس یا ویندوز را باید انتخاب کنید، قطعاً لینوکس انتخاب معقول‌تری خواهد بود. در مطلب مقایسه امنیت لینوکس و ویندوز درباره این موضوع بررسی‌های بیشتری انجام داده ایم.
سیستم‌عامل لینوکس از جداول IP (IPtables) استفاده می‌کند که به افزایش قابل‌توجه امنیت سیستم کمک می‌کند. این جداول IP با پیکربندی قوانین خاص اعمال شده از طریق فایروال هسته، ترافیک شبکه را کنترل می‌کند. این قابلیت، یک محیط امن‌تر برای اجرای فرمان‌ها یا دسترسی به شبکه را فراهم می‌کند.
یکی دیگر از دلایلی که به کمک آن می‌توان ببینیم که لینوکس بهتر است یا ویندوز این است که تعداد کاربران را بررسی کنیم. اگرچه هرچه کاربران بیشتر باشند، به نظر می‌رسد که آن سیستم‌عامل بهتر است؛ اما درمورد بررسی امنیت، شرایط متفاوت است. ازآنجایی‌که لینوکس کاربران کمتری نسبت به ویندوز داشته و تنها حدود 3% از سهم بازار را دارد (در مقایسه با سهم ۸۰ درصدی ویندوز)، احتمال حمله هکرها و مورد هدف قرارگرفتن آن نیز کمتر است. زمانی که هکرها یک ویروس یا نرم‌افزار مخرب را ایجاد می‌کنند، بیشتر علاقه دارند تا با حمله به سیستم‌های ویندوزی، کاربران بیشتر را هدف قرار دهند.
قابلیت‌های مرتبط با امنیت
لینوکس به دلیل متن باز بودن یک جامعه کاربری گسترده و قوی دارد. به دلیل دسترسی کل پایگاه کاربران به کد منبع، آنها می‌توانند مشکلات را بررسی و حل می‌کنند. همچنین به‌احتمال زیاد آسیب‌ها قبل از این که هکرها به اهداف خود برسند، شناسایی می‌شوند.
برخلاف لینوکس، کاربران ویندوز به دلیل عدم دسترسی و مجوز تغییر کد منبع، نمی‌توانند مشکلات احتمالی را حل کنند. این کاربران در صورت بروز مشکل، باید آن را به توسعه‌دهنده ویندوز یعنی مایکروسافت اطلاع داده و سپس منتظر بمانند تا این مشکل توسط آنها رفع شود.
از آنجایی که در ویندوز کاربران دسترسی کامل به مدیریت حساب‌ها ندارند، با حمله یک ویروس به سیستم کل آن به سرعت خراب می‌شود. در لينوکس، دسترسی‌های محدودی به کاربران داده می‌شود که در صورت حملات ویروسی، تنها قسمتی از سیستم آسیب می‌بیند. یعنی این ویروس‌ها نمی‌توانند کل سیستم را تحت‌تأثیر قرار دهند؛ زیرا لینوکس به طور پیش‌فرض به شکل Root اجرا نشده است. در ویندوز نیز یک مکانیسم کنترل حساب کاربری یا UAC وجود دارد؛ اما به‌اندازه لینوکس گسترده و قوی نیست.
به طور خلاصه، اگر در انتخاب لینوکس یا ویندوز شک دارید، لینوکس از نظر امنیت گزینه بهتری است.
مقایسه لینوکس و ویندوز از نظر عملکرد
همان‌طور که پیش از این گفتیم، لینوکس سیستم‌عامل منتخب در بسیاری از سریع‌ترین ابررایانه‌های دنیا است. دلیل این انتخاب گسترده، به سرعت لینوکس مربوط می‌شود. در حالی که سیستم‌عامل ویندوز به مرور کند و کندتر می‌شود، لینوکس به سرعت بالای آن شهرت دارد.
علاوه بر سرعت، لینوکس از نظر قابلیت‌های اصلی یک سیستم‌عامل مانند مدیریت حافظه، مدیریت i/o، کنترل روی سیستم فایل و ابزارهای اصلی نیز کاملاً عملکرد برجسته‌‌تری نسبت به ویندوز دارد. در نتیجه در انتخاب لینوکس یل ویندوز از نظر سرعت، بار دیگر لینوکس سیستم‌عامل منتخب خواهد بود.
چرا لینوکس نسبت به ویندوز سیستم‌عامل سریع‌تری است؟
سیستم‌عامل لینوکس به دلایل زیادی نسبت به ویندوز سرعت بیشتری دارد. برخی از مهم‌ترین دلایل عبارت است از:
· سبک بودن لینوکس و عدم اجرای حجم زیادی از برنامه‌ها در پس‌زمینه که منجر به اشغال فضای زیادی از رم می‌شود.
· سیستم فایل در لینوکس بسیار سازماندهی شده است که باعث می‌شود تا خواندن و اجرای این فایل‌ها با سرعت بیشتری انجام شود. اما در ویندوز، فایل‌های متعددی با کمترین سازماندهی در تمام سیستم پراکنده شده‌اند.
کدام هاست برای وردپرس بهتر است: لینوکس یا ویندوز؟
یکی از مهم‌ترین انتخاب‌هایی که یک دو راهی بین انتخاب لینوکس یا ویندوز به وجود می‌آورد، زمانی است که بخواهیم برای وردپرس هاست انتخاب کنیم. اما نکته اصلی اینجاست که حتی در این مورد نیز، لینوکس برتری‌هایی نسبت به ویندوز دارد که باعث می‌شود آن را ترجیح بدهیم.
به دلیل اجرا شدن وردپرس روی PHP ، برای هاست از ویندوز دوری می‌کنند؛ زیرا پیکربندی php روی ویندوز بسیار سخت‌تر است. پایگاه‌داده در مایکروسافت اکسل به اندازه MySQL قوی نیست و همین مسئله ممکن است باعث شود تا سرعت وب‌سایت شما افت پیدا کند.
یکی دیگر از معیارهای انتخاب هاست لینوکس یا ویندوز برای وردپرس بررسی هزینه‌ها است. به دلیل رایگان بودن سیستم‌عامل لینوکس، به‌راحتی می‌توانید یک هاست وردپرس مدیریت شده لینوکس را با هزینه مقرون‌به‌صرفه انتخاب کنید. علاوه بر این، اکثر سرویس‌های هاست محبوب قابلیت‌های بصری مختص لینوکس را ارائه می‌دهند که استفاده از آن را ساده‌تر می‌کند.
همچنین به دلیل این که لینوکس یک سیستم‌عامل متن باز است، به توسعه‌دهندگان و کاربران متعددی دسترسی دارید که پایداری و امنیت هاست را پشتیبانی می‌کنند. علاوه بر این، کدهای سفارشی و انعطاف‌پذیری در توسعه برنامه‌ها در لینوکس وجود دارد که بسیار کاربردی هستند. اما اگر قصد راه‌اندازی در چارچوب .net را داشته و یا می‌خواهید از برنامه‌هایی مانند ColdFusion، ASP Classic یا Microsoft SQL Server استفاده کنید، باید هاست ویندوز را انتخاب کنید.
جمع‌بندی
در این مطلب سعی کردیم تا اغلب تفاوت‌های دو سیستم‌عامل لینوکس و ویندوز را بررسی کنیم. هر دو سیستم‌عامل لینوکس یا ویندوز مزایای خاص خود را داشته و می‌توانند معایبی نیز داشته باشند. مهم‌ترین اصل در انتخاب این که لینوکس بهتر است یا ویندوز این است که ببینید هدف شما و نوع سیستمی که در نظر دارید چیست. به‌هرحال، معیارهای اساسی را که برای انتخاب لینوکس یا ویندوز و مقایسه آنها لازم است بررسی کنید، در این مطلب توضیح دادیم که می‌تواند به شما در انتخاب آنها کمک کند.
سؤالات متداول
1- آیا ویندوز بهتر از لینوکس است؟
لینوکس امنیت بیشتری را فراهم می‌کند یا سیستم‌عامل امن‌تری برای استفاده است. ویندوز در مقایسه با لینوکس از امنیت کمتری برخوردار است؛ زیرا ویروس‌ها، هکرها و بدافزارها سریع‌تر ویندوز را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند. لینوکس عملکرد خوبی دارد. حتی در سخت‌افزارهای قدیمی بسیار سریع‌تر و روان‌تر است.
2- چرا مردم لینوکس را ترجیح می‌دهند؟
لینوکس یک سیستم‌عامل محبوب در درجه اول به دلیل متن باز بودن آن است. همه کاربران می‌توانند به کد منبع دسترسی داشته باشند، آن را برای مسائل امنیتی مشاهده کنند و آن را مطابق با نیازهای خود تغییر دهند. در نتیجه، می‌توانید هزاران توزیع لینوکس را ببینید که برای اهداف خاصی توسط کاربران خاص ساخته شده‌اند.
3- چرا مردم هنوز از ویندوز استفاده می‌کنند؟
شراکت‌ها و معاملات تجاری نیازی به استرس آزاردهنده فایل‌های ناسازگار و عملکرد نامتناسب ندارند. بدون شک، ویندوز نسبت به هر سیستم‌عامل دیگری، بزرگ‌ترین مجموعه نرم‌افزاری را برای پلتفرم خود دارد. مزیت این کار این است که کاربران می‌توانند از بین گزینه‌های متنوع‌تری انتخاب کنند.
